Adaptief toetsen in het speciaal (basis)onderwijs: wat is het en waarom werkt het?

Niet elke leerling leert volgens hetzelfde patroon. Sommige kinderen denken net even anders, werken op hun eigen tempo en laten hun talenten op een eigen manier zien. Zeker in het speciaal (basis)onderwijs is dat de dagelijkse realiteit. En dat vraagt niet om aanpassing van de leerling, maar om ruimte in de manier waarop we kijken, begeleiden — en toetsen. Zoals met een adaptieve toets die meebeweegt met de leerling.

Wat is adaptief toetsen op vraagniveau?

Een adaptieve toets op vraagniveau past zich tijdens de toetsafname voortdurend aan aan het niveau van de leerling. Niet per blok of per onderdeel, maar vraag voor vraag. Na een aantal startvragen, berekent het systeem na elk antwoord opnieuw het vaardigheidsniveau van de leerling en selecteert op basis daarvan de volgende opgave. Was het vorige antwoord goed? Dan wordt de vaardigheid van de leerling hoger ingeschat en selecteert de toets een moeilijkere vraag. Was het vorige antwoord fout? Dan volgt een makkelijkere vraag.

Zo ontstaat voor iedere leerling een unieke route door de toets, afgestemd op wat hij of zij laat zien. Dat maakt de toets motiverender én effectiever.

Waarom werkt dit juist goed in het speciaal (basis)onderwijs?

Leerlingen in het speciaal (basis)onderwijs hebben vaak minder baat bij een lineaire toets met een vaste moeilijkheidsgraad. Zo’n toets is niet afgestemd op hun capaciteiten — met als risico dat ze over- (of onder)vraagd worden. Dat kan leiden tot frustratie, uitval of verlies van zelfvertrouwen.

Adaptief toetsen op vraagniveau werkt precies andersom — de toets past zich aan aan de leerling. Hierdoor:

• krijgen leerlingen vragen die passen bij hun niveau;
• wordt onnodige stress of faalervaring voorkomen;
• blijft de motivatie behouden omdat leerlingen kunnen laten zien wat ze in zich hebben;
• stopt de toets automatisch zodra er genoeg informatie is om een betrouwbare inschatting te maken.

Meer weten?

Ontdek meer over de AMN Doorstroomtoets op deze pagina.